TOTALITARYZM CIĄGLE ŻYWY
sobota, listopada 14, 2015
Koncepcja państwa totalitarnego rodziła się mniej więcej
w tym samym czasie co demokracja. Państwo totalitarne jest zaprzeczeniem
państwa demokratycznego. Ale jednocześnie bywało, że totalitaryzm rodził się w
łonie demokracji, że wyrastał
demokracji.
Hitler doszedł do władzy w demokratycznych wyborach
powszechnych (rok 1933). Również w kilku innych krajach dochodzono do systemu
totalitarnego legalnie, drogą demokratyczną.
Pierwsze kroki totalitaryzm stawiał w zmilitaryzowanym
społeczeństwie spartańskim. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa totus
(całkowity). Charakteryzuje się totalną kontrolą ze strony aparatu państwowego
wszystkich sfer życia obywateli. Nie ma w nim miejsca na indywidualizm. Każda
odmienność jest tępiona. Uważana jest za ciężar, który należy zniszczyć.
Co prawda totalitaryzm hitlerowski i stalinowski jest
kartą zamkniętą, jednak nie brak dziś jego pogrobowców.
W każdym kraju
totalitarnym ważne miejsce zajmowały i zajmują środki masowego przekazu. Hitler i Stalin osobiście pilnowali nawet poetów, pisarzy, kompozytorów. Kto tworzył,
komponował, poeta czy kompozytor „wraże”
frazy – lądował w karnym oddziale, obozie koncentracyjnym i jeszcze gorzej.
We współczesnym świecie nie brak przypadków, gdy
totalitaryzm dochodzi do władzy drogą
parlamentarną. Mamy wtedy do czynienia z metodą tzw. pełzającego totalitaryzmu.
Istnieje pojęcie demokracji totalitarnej. Termin ten rozpowszechniony
został m.in. przez J. L. Talmona w pracy pt. „The Origins of Totalitarian
Democracy. Oznacza zdegenerowaną formę demokracji parlamentarnej. Rzeczywistą
władzę sprawuje wąska elita polityczno-finansowa, zachowując jedynie fasadę
demokratycznych struktur, pozory wolności słowa i wolnych wyborów.
Niebezpieczeństwo takiej degeneracji demokracji parlamentarnej wcześniej sformułował już John Stuart Mill (połowa XIX w.).
Dziś nie trzeba likwidować wolnego rynku, własności prywatnej, ani
wprowadzać masowego terroru i ostrej cenzury, aby kontrolować życie społeczne i
indywidualne.
Podstawową cechą państwa totalitarnego jest autokratyzm - zasada wodzostwa. I – jak dawniej – obowiązuje pełna, ścisła kontrola nad
mediami, siłami zbrojnymi, policją oraz wymiarem sprawiedliwości.
Zbigniew Brzeziński i Carl Friedrich w tożsamości reżimu
hitlerowskiego i stalinowskiego, wyróżnili pięć cech, które świadczą o
totalitaryzmie w danym państwie.
1. oficjalna, przewodnia ideologia;
2. jedna, monopolistyczna, masowa partia, pod wodzą
dyktatora;
3. monopol rządu na broń;
4. rządowy monopol dysponowania środkami masowego
przekazu;
5.system oparty na strachu.
Doskonale znany w Polsce prof. Norman Davies w książce „Europa.
Rozprawa Historyka z Historią” wymienia następujące
cechy totalitaryzmu naszych czasów:
1. pseudonauka: twierdzenie, że ideologia opiera się na „fundamentalnych
prawach nauki";
2. zasadza wodzostwa;
3.rozbudowana biurokracja ;
4. propaganda; "wróg dialektyczny";
5.psychologia nienawiści: kreowanie i podsycanie
nienawiści;
6.pogarda dla liberalnej demokracji.
Krok w krok za totalitaryzmem idzie terroryzm. Staje się
w Europie największym zagrożeniem. Mordy,
do których doszło właśnie w Paryżu, to dopiero początek. Już dziś należy się
przygotować na to, że ataki tego typu będą się w Europie powtarzać. Jego
autorami są fanatycy – terroryści.
Fanatykami nienawiści byli Hitler i Stalin. Stali
się wzorem dla fanatyków wszelkiego autoramentu, próbujących narzucić nam swój
wizerunek totalitarnego systemu.
X
W Polsce mamy antytotalitarną konstytucję, w której
czytamy: „Zakazane jest istnienie partii
politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do
totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także
tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i
narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na
politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa”.
0 komentarze