RÓŻNE TWARZE PATRIOTYZMU
środa, czerwca 03, 2015
Patriotyzm patriotyzmowi nie jest równy. Dla kibola patriotyzmem jest niczym nie hamowane
umiłowanie drużyny, cała reszta się nie liczy. Dla fanatyka partyjnego wszystko
co nie służy jego partii jest złem, które na różny sposób należy wyrwać z
korzeniami. I z jednym i drugim sposobem pojmowania patriotyzmu mamy do
czynienia w naszym kraju.
Fałszywe – a najczęściej koniunkturalne – pojmowanie
patriotyzmu nie jest czymś nowym. Nie raz na cokołach stawiano postaci nie tylko
nie wyróżniające się jakimś nadzwyczajnym patriotyzmem, lecz będące jego
zaprzeczeniem. W polskiej tradycji najłatwiej przejść do historii po tragicznej
śmierci, przykładem książę Józef Poniatowski, który walczył co prawda z
fantazją i odwagą u boku Bonapartego, ale za całokształt, patriotyczny Nobel,
gdyby taki przyznawano, na pewno mu się nie należał. Podobnie jak generał Zajączek,
dzielny napoleończyk , następnie sługus moskiewski.
Kto natomiast mozolnie i
konsekwentnie przez całe życie budował ojczyźniane poletko, nie na barykadach,
lecz w laboratorium (przykładem nasza podwójna noblistka Maria Curie –
Skłodowska), czy to na froncie odkryć inżynierskich , czy w innych
przedsięwzięciach wymagających ogromnej wiedzy, dominikańskiej pracowitości i
niezwyczajnych zdolności, temu nie łatwo znaleźć się w nazewnictwie ulic, nie
mówiąc o pomnikach.
Co innego zginąć na polu bitwy lub w innych okolicznościach
i to najlepiej w młodym wieku. Jest to bowiem najkrótsza droga dostania się na
listę naszych narodowych bohaterów i patriotów.
Czesi (ale nie tylko oni, właściwie cały Zachód) śmieją
się z naszego bohaterskiego patriotyzmu. My zaś pękamy ze śmiechu, gdy czytamy
o przygodach Szwejka. Szwejkowski patriotyzm uważamy za dekowanie się czy nawet
za tchórzostwo, oni zaś ( i nie tylko oni) naszą bohaterszczyznę za samobójczą
głupotę.
Powiedzieć można co kraj, to obyczaj, choć nieraz przychodzi się
wściec. Polscy lotnicy jak wiadomo uratowali w czasie II wojny światowej
Londyn, wojska generałów Andersa czy Maczka walczyły za wolność naszą i waszą,
ale gdy przyszło do zwycięskiej powojennej parady, aby nie drażnić Stalina,
Brytyjczycy do udziału w uroczystości Polaków nie dopuścili. To tak na
marginesie.
Eseista i historyk Tomasz Łubieński w jednym ze swoich
szkiców snując rozważania między innymi na temat polskiej bohaterszczyzny,
którą wyznacza nie zwycięstwo, lecz narodowe nieszczęścia, nie triumf, lecz
niepowodzenie i tragedia, nie realne zwycięstwo, lecz moralne ( te zaś dla
świata nic nie znaczą, już Aleksander Fredro pisał, że „narody sumienia nie
mają”), a więc Łubieński snując to i owo stwierdza :
„Nieszczęścia historyczne
stanowią zawsze dowód, że mieliśmy rację. Więc jakby ich potrzebujemy. I tu
wątki o zamachu smoleńskim za pomocą baloników z helem (ciekawe, ilu polityków
w to wierzy, ilu nie wyklucza, jak wielu prywatnie puka się w czoło, publicznie
milczy) spotykają się z szaleństwem wybitnego poety Jarosława Marka
Rymkiewicza, który krwawą tragedię Powstania Warszawskiego nazwał drugim
chrztem Polski, zbawiennym dla utrzymania narodowej tożsamości”.
Jeśli jednak szaleństwo poety jest okolicznością łagodzącą i dlatego od
biedy można poecie wybaczyć skróty myślowe, to nie sposób uwierzyć w sensowność
uprawiania „patriotycznej polityki”, którą wyznacza histeria i naciąganie
faktów do partyjnych interesów.
Kibole wymachujący biało-czerwoną, wyjąc po pijanemu hymn
narodowy mieszczą się – jakby powiedziałby Lech Wałęsa – w tej samej klasie, co
„prawdziwi Polacy” domagający się Polski jedynie dla Polaków. Jednych z drugimi
łączy nienawiść od wszystkiego i wszystkich nie pochodzących z ich parafii.
Z
„prawdziwymi Polakami” jest tak, że z jednej strony chcą korzystać z unijnej
kasy, z drugiej wszystkich euroentuzjastów najchętniej spaliliby na stosie.
Kibole zaś domagają się zwycięstw swojej drużyny i jednocześnie bezinteresownie
demolują stadiony swoich idoli. Taka Polska jest Polską chorą.
Na koniec kartka z kalendarza, również z patriotycznej
łączki. Otóż w czasach PRL nie było wolności słowa. Praktycznie – poza
prywatnymi domami oraz elitarno – piwnicznymi teatrzykami i kabaretami –
jedynymi miejscami, w których można było zamanifestować na patriotyczną nutę
były kościoły i stadiony sportowe.
W świątyniach proszono Pana Boga, aby
ojczyznę nam zwrócił. Na stadionach
natomiast dawano upust wolnemu słowu, gdy za przeciwników mieliśmy sportowców
z Kraju Rad. W boksie biliśmy Ruskich dość często, w piłce nożnej bohaterem
narodowym został Gerard Cieślik, dzięki któremu dokopaliśmy im w Chorzowie 2:1.
W teatrach i kabaretach studenckich oraz kościołach i na stadionach, aczkolwiek
nigdzie nie brakowało łapsów-tajniaków, dawało się odetchnąć wolnością. Był to
oddech na pół gwizdka, trochę na niby, ale dobre było i to. Natomiast dziś tak
kibole, jak i „ prawdziwi Polacy”, korzystając z wolności, żyją
jadem, który ojczyznę niszczy po kawałku.
0 komentarze